Trường Đại học Vinh 65 năm xây dựng và phát triển

Trải qua 65 năm xây dựng và phát triển, từ Trường Đại học Sư phạm Vinh - niềm tự hào của đất học xứ Nghệ đến Trường Đại học Vinh - Trường đại học trọng điểm quốc gia là kết quả của quá trình phấn đấu liên tục, bền bỉ của các thế hệ lãnh đạo, cán bộ và người học của Nhà trường qua các thời kỳ. Thành quả đó, khẳng định uy tín và vị thế của Trường Đại học Vinh trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam được Đảng, Nhà nước, ngành Giáo dục và Đào tạo đánh giá cao và ghi nhận.

Trường Đại học Vinh được thành lập từ năm 1959 với tên gọi khởi đầu là Phân hiệu Đại học Sư phạm Vinh, đánh dấu một sự kiện đáng ghi nhớ trong lịch sử nền giáo dục cách mạng Việt Nam. Ba năm sau đó, ngày 28/8/1962, Bộ trưởng Bộ Giáo dục ký Quyết định số 637/QĐ chuyển Phân hiệu Đại học Sư phạm Vinh thành Trường Đại học Sư phạm Vinh - trường đại học đầu tiên của Trung ương đóng trên quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, mảnh đất địa linh nhân kiệt, có truyền thống hiếu học, yêu nước và cách mạng. Ra đời trong những năm tháng ác liệt của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Trường đã trải qua những chặng đường phát triển vô cùng gian khổ nhưng cũng rất đỗi vinh quang "Chiến hào đất lửa cháy khô / Chông chênh lán học, mấp mô núi rừng". Dù khó khăn thiếu thốn, Đảng bộ và nhân dân các địa phương luôn đùm bọc, quan tâm và tạo mọi điều kiện để Nhà trường duy trì hoạt động bình thường với tấm lòng "hạt muối cắn đôi, bát cơm sẻ nửa". Trong 9 năm sơ tán do cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ ở miền Bắc, gian nan tột bậc, chịu tổn thất nặng nề nhất trong hệ thống các trường đại học nhưng trường vẫn luôn giữ vững là "ngọn cờ hồng trên quê hương Xô Viết". Đến năm 1973, Nhà trường mới quay trở lại thành phố Vinh và phải xây dựng lại hoàn toàn bằng tất cả niềm tin, ý chí và sự quyết tâm của các thế hệ giáo viên và học sinh, sinh viên.

Trong những năm tháng khó khăn chung của đất nước trước đổi mới, Nhà trường đã ra sức khắc phục mọi khó khăn, thử thách, bằng ý chí tự lực tự cường, trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng thi đua dạy tốt, học tốt. Từ những năm 1990, tiếp thu tinh thần đổi mới của Đảng, được sự quan tâm của Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân tỉnh Nghệ An, Nhà trường đã từng bước ổn định và mở rộng phát triển theo hướng đa ngành. Mùa xuân năm 2001 đánh dấu một sự kiện quan trọng trong lịch sử phát triển của Trường khi Thủ tướng Chính phủ ký quyết định đổi tên Trường Đại học Sư phạm Vinh thành Trường Đại học Vinh - nơi đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, chuyển giao khoa học kỹ thuật, công nghệ cho khu vực Bắc Trung Bộ và cả nước.

Với sự vươn lên mạnh mẽ về quy mô cũng như chất lượng, đến năm 2010, nhằm phát huy hơn nữa vai trò của Nhà trường trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường chủ trương xây dựng Trường Đại học Vinh thành trường đại học trọng điểm quốc gia. Chủ trương này nhận được sự ủng hộ của lãnh đạo Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, lãnh đạo tỉnh Nghệ An. Sau nhiều nỗ lực, ngày 11/7/2011, Thủ tướng Chính phủ đã ký Công văn số 1136/TTg-KGVX đồng ý bổ sung Trường Đại học Vinh vào danh sách các trường đại học xây dựng thành trường đại học trọng điểm quốc gia. Sự kiện này là dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của Nhà trường, một lần nữa khẳng định vai trò, vị thế của Trường Đại học Vinh trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam.

Từ khi thành lập đến nay, đào tạo giáo viên đã trở thành truyền thống và thế mạnh của Trường Đại học Vinh. Trong bất cứ hoàn cảnh nào, thời bình cũng như thời chiến, khi ở Thành phố Vinh hay ở các địa phương nơi sơ tán, Nhà trường luôn kiên trì với nhiệm vụ đào tạo giáo viên mà Đảng và Nhà nước giao từ ngày thành lập. Nhà trường đã và đang có nhiều đóng góp to lớn trong công tác đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo và đề xuất, đóng góp nhiều luận cứ khoa học làm nền tảng cho các cuộc cải cách, đổi mới giáo dục. Các thế hệ cán bộ và sinh viên, dù đi khắp nẻo đường của đất nước vẫn luôn nhớ về Trường Vinh: "Dù cho tung cánh muôn phương - Ơn thầy, tình bạn, nghĩa trường không quên". Trải qua 65 năm xây dựng và phát triển, Trường Đại học Vinh đã hun đúc nên một truyền thống đã trở thành bản sắc của một trường đại học. Đó là truyền thống đoàn kết nhất trí, tất cả vì mục tiêu xây dựng Nhà trường phát triển toàn diện và bền vững; đó là truyền thống chịu thương, chịu khó, không nề gian khổ, không ngại hy sinh, vượt lên chính mình; đó là truyền thống tự lực, tự cường, tự chủ, dám nghĩ, dám làm, dám vượt qua mọi thử thách để trở thành một địa chỉ tin cậy, nơi tạo dựng tương lai của các thế hệ học sinh, sinh viên, học viên.

Hiện nay, trong bối cảnh có nhiều thuận lợi, cơ hội và khó khăn, thách thức đan xen, đòi hỏi Đảng bộ, Nhà trường và mỗi cán bộ, đảng viên và người học phải nỗ lực lớn, quyết tâm cao để thực hiện thắng lợi chương trình công tác và nhiệm vụ đề ra. Dưới sự lãnh đạo toàn diện, trọng tâm của Đảng ủy Trường; sự quản trị chặt chẽ, chắc chắn của Hội đồng Trường; sự điều hành chủ động, sáng tạo của Ban Giám hiệu Nhà trường; sự quyết tâm, đồng thuận của các tổ chức đảng, đơn vị, đoàn thể và đội ngũ cán bộ, đảng viên, và người học, Nhà trường đang tích cực xây dựng Đề án đầu tư, phát triển Trường Đại học Vinh trở thành Trung tâm đào tạo uy tín trong khu vực và thế giới theo tinh thần Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 03/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 18/7/2023 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đây là cơ hội lớn cho Nhà trường hiện thực hóa mục tiêu chuyển Trường Đại học Vinh thành Đại học Vinh, là cơ sở giáo dục đại học đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, dẫn dắt sự phát triển giáo dục và đào tạo của khu vực Bắc Trung Bộ là trung tâm nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, góp phần thúc đẩy sự phát triển của quốc gia và quốc tế.

Nguyễn Quang Tuấn tổng hợp