Sáng ngày 04/02/2015, Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước đã tổ chức Lễ công bố quyết định và trao giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Giáo sư, Phó Giáo sư năm 2014. Tham dự buổi lễ có GS.TS. Nguyễn Thị Doan, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Nước; GS.TS. Phạm Vũ Luận, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước và các giáo sư thành viên Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước.

          Mở đầu buổi lễ, GS.TSKH. Trần Văn Nhung, Tổng thư ký Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước, đã trình bày báo cáo kết quả xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm 2014. Theo đó, năm 2014 có 822 ứng viên nộp hồ sơ đăng ký xét đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư và phó giáo sư tại 89 hội đồng chức danh giáo sư sơ sở, trong đó có 92 ứng viên giáo sư và 730 ứng viên phó giáo sư. Số ứng viên có công bố khoa học quốc tế tăng lên, nhất là ở những ngành về khoa học tự nhiên, công nghệ và y học. Trình độ ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh của ứng viên khá hơn trước. Đã có 55 tân phó giáo sư năm 2014 được nhận học bổng của Đề án 322 và Đề án 356 để làm tiến sĩ hoặc thạc sĩ ở nước ngoài… Không ít tân giáo sư, phó giáo sư trẻ tuổi nhưng đã có công bố rất nhiều bài báo khoa học xuất sắc ở trong và ngoài nước, được trao những giải thưởng quốc gia và quốc tế cao quý như Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học công nghệ, có trình độ ngoại ngữ/tiếng Anh và công nghệ thông tin rất cao. Từ năm 2012 trở đi, Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước đã quy định chỉ tính điểm cho các bài báo khoa học của ứng viên được đăng từ năm 2012 trở đi trong các tạp chí có mã số chuẩn quốc tế ISN và tiến tới sẽ yêu cầu các sách xuất bản muốn được tính điểm phải có mã số chuẩn quốc tế ISBN. Năm 2014, Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước đã xét, bỏ phiếu và quyết định công nhận 59/92 nhà giáo đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư (đạt tỷ lệ 64,13%) và 585/730 nhà giáo đạt tiêu chuẩn chức danh phó giáo sư (đạt tỷ lệ 80,14%).

          Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, từ năm 1976 đến hết năm 2014, sau 38 năm, tổng số giáo sư, phó giáo sư đã được công nhận ở nước ta là 11.097 người, gồm có 1.628 giáo sư và 9.469 phó giáo sư. Hiện dân số nước ta có khoảng 90 triệu người. Theo thống kê năm 2013 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, tổng số sinh viên đại học là 1.730.000 người, số giảng viên đại học là gần 74.630 người, trong đó có 4.155 giáo sư, phó giáo sư. Như vậy, chỉ có xấp xỉ 1,2 giáo sư hoặc phó giáo sư trên 1 vạn dân (kể cả số giáo sư hoặc phó giáo sư đã mất hoặc đã nghỉ hưu), không quá 5,6% giảng viên đại học là giáo sư hoặc phó giáo sư và 416 sinh viên/1 giáo sư hoặc phó giáo sư. Từ khi Nghị định số 141/2013/NĐ-CP có hiệu lực và Chính phủ giao Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Nội vụ hướng dẫn thi hành thì con số các tiến sĩ, giáo sư, phó giáo sư trong các trường đại học được tăng lên đáng kể. Đây là một chủ trương sáng suốt và kịp thời của Đảng và Chính phủ để sử dụng tối đa lực lượng "nguyên khí quốc gia", hoàn toàn phù hợp với nhu cầu giảng viên đại học và thông lệ quốc tế, để góp phần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI).

          GS.TSKH. Trần Văn Nhung cũng cho biết một số điểm đặc biệt của đợt công nhận đạt tiêu chuẩn giáo sư, phó giáo sư năm 2014: Năm nay, phổ tuổi giáo sư rộng nhất trong lịch sử khi cả giáo sư trẻ nhất và giáo sư cao tuổi nhất đợt này cũng là giáo sư trẻ nhất và cao tuổi nhất trong lịch sử 38 năm qua, tính từ năm 1976. Giáo sư trẻ nhất năm nay này là Phan Thanh Sơn Nam, 37 tuổi, chuyên ngành Hóa học, giảng viên Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Trước đó, cũng có hai người được phong tặng chức danh giáo sư khi 37 tuổi, (nhưng tính tháng thì hơn giáo sư Sơn Nam ít tháng), đó là giáo sư toán học Nguyễn Quang Diệu, đợt năm 2011 và giáo sư về khoa học Trái Đất Hoàng Ngọc Hà, đợt năm 1996. Cao tuổi nhất là Giáo sư Lê Ngọc Canh, 81 tuổi, chuyên ngành nghệ thuật, nguyên là giảng viên Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương. Hiện cả nước có khoảng 30 đến 40 gia đình mà cả bố và con đều là giáo sư.

          Chức danh phó giáo sư trẻ nhất năm nay được trao cho hai người cùng sinh năm 1981 là PGS. Từ Trung Kiên, chuyên ngành chăn nuôi, Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Thái Nguyên, và PGS. Hoàng Quý Tỉnh, chuyên ngành Sinh học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Kỷ lục phó giáo sư trẻ nhất hiện ở ngưỡng 29 tuổi, đó là TS. Toán học Phạm Hoàng Hiệp, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, đợt năm 2011 và TS. Hóa học Nguyễn Khánh Diệu Hồng, Đại học Bách khoa Hà Nội, đợt năm 2012. Phó giáo sư cao tuổi nhất là nhà giáo Vũ Tự Lân, 81 tuổi, chuyên ngành nghệ thuật, nguyên là giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

          Một điều đặc biệt nữa là có một cặp vợ chồng cùng sinh năm 1962, cùng đi du học năm 1983 ở Cộng hòa Liên bang Nga, cùng ngành Tâm lý học, cùng công tác tại Viện Tâm lý học, Viện Hàn lâm khoa học Xã hội Việt Nam, và cùng được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh phó giáo sư ngành tâm lý học đợt này. Đó là tiến sỹ Đỗ Ngọc Khánh và tiến sỹ Lê Văn Hảo.

          Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận đã chia sẻ niềm hạnh phúc lớn lao và chúc mừng những thành tích xuất sắc trong nghiên cứu khoa học cũng như trong giảng dạy của các tân giáo sư và phó giáo sư. Bộ trưởng khẳng định: Các nhà giáo, các nhà khoa học được nhận chức danh giáo sư và phó giáo sư lần này là những cá nhân tiêu biểu, có nhiều thành tích xuất sắc trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học, có ảnh hưởng rộng rãi trong ngành Giáo dục và xã hội. Bộ trưởng Phạm Vũ Luận bày tỏ sự vui mừng khi số giáo sư và phó giáo sư được xét công nhận đạt tiêu chuẩn hàng năm không ngừng được trẻ hóa; ngày càng có nhiều nhà giáo, nhà khoa học là những tác giả có những công trình nghiên cứu khoa học có giá trị đối với sự phát triển kinh tế, xã hội, bảo vệ quốc phòng an ninh của đất nước… và có uy tín trên trường quốc tế; nhiều kết quả nghiên cứu đã được ứng dụng một cách có hiệu quả trong thực tế. Bộ trưởng trân trọng cảm ơn các tân giáo sư và phó giáo sư về những đóng góp trong sự nghiệp giáo dục đào tạo và khoa học công nghệ; đồng thời hy vọng với vinh dự và trách nhiệm mới này, các giáo sư, phó giáo sư sẽ tiếp tục phát huy truyền thống của gia đình, của quê hương, tiếp tục cống hiến, phát huy uy tín, giải thưởng của mình trong cộng đồng và xã hội.

          Thay mặt 644 tân giáo sư, phó giáo sư phát biểu tại buổi lễ, GS. Phan Thanh Sơn Nam, cho biết sau khi đạt được chức danh giáo sư, ngoài việc thực hiện những nghiên cứu của riêng cá nhân mình, giáo sư xin được làm một nét gạch nối giữa thế hệ các bạn trẻ hơn với thế hệ cha anh để cùng nhau học hỏi kiến thức và kinh nghiệm và kiến thức từ những thế hệ đi trước, cũng như hỗ trợ lẫn nhau trên con đường đi tới chân trời khoa học.

          Tại buổi lễ Trường Đại học Vinh đã có có 8 nhà giáo được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư, gồm: GS.TS. Đinh Xuân Khoa (Bí thư Đảng uỷ, Hiệu trưởng); PGS.TS. Đinh Thế Định, PGS.TS. Trần Viết Quang (Khoa Giáo dục chính trị); PGS.TS. Bùi Văn Dũng (Khoa Kinh tế); PGS.TS. Nguyễn Huy Bằng (Khoa Vật lý và Công nghệ); PGS.TS. Nguyễn Xuân Dũng (Khoa Hóa học); PGS.TS. Nguyễn Thị Quỳnh Hoa (Khoa Điện tử Viễn thông) và PGS.TS. Lê Văn Thành (Khoa SP Toán học). Hiện nay, toàn Trường có 63 giáo sư, phó giáo sư, 181 tiến sĩ, trong đó phó giáo sư trẻ nhất trong lịch sử 55 xây dựng và phát triển của Nhà trường là PGS.TS. Nguyễn Thị Quỳnh Hoa (35 tuổi).

Tin: Quang Tuấn